Yeni əsr Misir ədəbiyyatının xarakterik obrazları – qaçqınlar

(Characteristic images of new century Egyptian literature – refugees)

Abstract

Modern Egyptian literature gains relevance and value by addressing the social and political processes unfolding in the Arab East today, as well as the challenges that occupy the agenda of the modern world and evoke anticipation for the future. Unfortunately, one of the prevalent themes in twenty-first-century Egyptian literature is the impact of wars and regional conflicts. The persistent issue of the unresolved Palestinian problem inherited from the last century has been explored from various perspectives in the works of Egyptian writers such as Yusuf al-Qaid, Baha Tahir, Sanallah Ibrahim, Alaa al-Aswany, Miral al-Tahawy, Radwa Ashour, Nawal el-Saadawi, and others. Their works delve into the ideas and content grounded in lived, real-life facts. Among the numerous works on this topic is the work of the Egyptian author Radwa Ashour (1946- 2014), titled “The Woman from Tantoura” (2010). In this novel, Ashour vividly depicts the stark realities and brutality of war. The narrative revolves around lives shattered by conflict and dreams left unfulfilled, anchored in the backdrop of the Arab-Israeli wars of the 20th century and grounded in authentic historical events.
The central figure in the narrative is a girl named Ruqiyya, who becomes a refugee from the village of Tantura in Palestine due to occupation – hence, the “The Woman from Tantoura”. In the concluding passages of the work “The Woman from Tantoura”, Radwa Ashour depicts an unwavering optimistic spirit within its protagonists. Despite being compelled to leave their native village, the characters believe in an eventual return. Through this, the writer articulates not only her own aspirations but also the collective hopes of the entire Arab people.

Xülasə

Bu gün yeni əsr Misir ədəbiyyatı ideya-məzmun baxımından dünyada və xüsusən Ərəb Şərqində baş verən ictimai-siyasi hadisələri özündə əks etdirən, çağdaş dünyanın gündəmini zəbt edən və ümumbəşəri çağırışları hədəfləyən mövzularla zəngindir. Belə mövzulardan biri, çox təəssüf ki, Ərəb Şərqində səngiməyən savaşlar, regional qarşıdurmalardır. Xüsusən keçən əsrdən miras qalan həll olunmamış Fələstin problemi Yusuf əl-Quayyid, Bahə Tahir, Sanallah İbrahim, Alya əl-Asuani, Miral ət-Tahavi, Radva Aşur, Naval əs-Saadavi və b. misirli yazarların yaradıcılıqlarında müxtəlif aspektlərdən, ideya-məzmun baxımından real faktlara söykənərək işlənmişdir. Bu mövzuda çoxsaylı əsərlər arasında misirli xanım yazar Radva Aşurun (1946-2014) “Tanturalı qadın” əsəri (2010) xüsusən diqqəti cəlb edir. Romanda R.Aşur müharibə acılarını bütün çılpaqlıqları, vəhşilikləri ilə diqqətə çatdırmışdır. Müharibənin məhv etdiyi həyatlar, yarım qalmış arzular əsərin əsas qayəsini təşkil edir, hadisələr XX əsrin Ərəb-İsrail müharibələri fonunda cərəyan edir və real tarixi faktlara dayanır. Hadisələrin əsas qəhrəmanı işğal nəticəsində Tantura kəndindən (Fələstin) qaçqın düşən Ruqiyyə adlı qızcığaz – “Tanturalı qadın”dır. Ruqiyyə obrazının timsalında ərəb ədəbiyyatında nisbətən yeni sayılan bədii obrazlarla tanış oluruq – şəhərdən şəhərə, düşərgədən düşərgəyə ünvan dəyişən, amma doğma yurdlarının qoxusunu burnunda, mənzərələrini xəyallarında daşıyan qaçqınlar. “Tanturalı qadın” adlı bu əsərin sonunda R.Aşur nikbin ruhun qəhrəmanlarını tərk etmədiyini təsvir edir. Doğma elini-obasını tərk etməyə məcbur qalmış insanlar nə vaxtsa mütləq geri dönəcəklərinə inanırlar. Bununla yazıçı özünün və bütün ərəb xalqının ümidlərini ifadə etmiş olur.

Ədəbiyyat / References

Sabra ve Şatilla Katliamı. (2019).
https://tr.wikipedia.org/wiki/Sabra_ve_%C5%9Eatilla_Katliam%C4%B1 adresinden alındı
Lübnan'da gerçekleşen katliamlar. (2022).
https://tr.wikipedia.org/wiki/L%C3%BCbnan%27da_ger%C3%A7ekle%C5%9Fen_katliaml
a adresinden alındı
Radva, A. (2019). Tanturalı kadın. İstanbul.
Radwa, A. (2019). The Woman from Tantoura: A Novel from Palestine.
Radwa, A. (2023). Retrieved from https://en.wikipedia.org/wiki/Radwa_Ashour